Nabia (jainkosa)
Nabia (jainkosa) | |
---|---|
Ezaugarriak | |
Sexua | emakumezkoa |
Domeinua | urra eta ibaia |
Nabia edo Navia lusitaniar-galeziar jainkosa ezagunenetako bat da. Hogei bat epigrafe aurkitu dira bere gurtza dokumentatzeko, galeziarrak eta lusitaniarrak biltzen zituen eremuan.
Historia eta ezaugarriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Nabia ibaien eta uraren jainkosa zen mitologia galaikoan eta lusitanoan. Galiziako Navia eta Navea ibaiei eta Bragatik gertu dagoen Neiva ibaiari (Gallaeciako antzinako hiriburua) bere omenez izendatzen dira. Brakariarren artean bereziki gurtzen zuten Navia, Bragako Idoloaren Iturriaren (Bracara Augusta) eta Marecosen (Penafiel) aurkitu diren hizkuntza zeltiko eta latinezko inskripzio epigrafikoek egiaztatzen duten bezala.
Interpretazio nagusiak ibai/ur izaera aldezten du Naviarentzat, baina interpretazio hori hidronimo modernoetan oinarrituko litzateke, hala nola Navia, Navea, edo antzinako Nabalia (Eck, Rhin ibaiaren adarra), Navaeus (Naver ibaia, Eskozia), Navesbia (gaur egun Naseby ibaia, Northants) edo Nabarcos (Naber, Erresuma Batua). García-Albalatek, besteak beste, Nabiak ibaiekin duen lotura azaldu zuen, ura beste aldera sartzeko elementu bereizgarri gisa hartzen duen ikuskera zeltikotik abiatuta: ikuspegi horretatik, Nabia jainko subiranoa litzateke, uraren bidez beste aldera iristea errazten duena. Hala eta guztiz ere, berriki egindako interpretazioek aukera ematen dute ibaien jainkotasun hutsaren ikuspegi tradizionala birdefinitzeko.